Fotografie: Lech Martynowski
Dziś, przechadzając się ulicami Kutna, trudno nie natknąć się na ślady jego działalności. Pomnik, budynki, szkoły, ulica – wszystko to nie tylko upamiętnia postać dr. Antoniego Troczewskiego, ale przypomina o jego nieocenionym wkładzie w rozwój naszego miasta. 22 września 2025 roku, w 97. rocznicę jego śmierci, mieszkańcy Kutna raz jeszcze oddali hołd człowiekowi, który swoją pracą i oddaniem na zawsze wpisał się w lokalną historię.
Dr Antoni Troczewski urodził się 1 czerwca 1861 roku w Łomży, a do Kutna przybył w 1891 roku. Swoją lekarską drogę w nowym miejscu rozpoczął jako wolontariusz – lekarz nieetatowy. Wkrótce jednak, dzięki swojej wiedzy, zaangażowaniu i niezwykłym umiejętnościom organizacyjnym, objął stanowisko dyrektora szpitala św. Walentego. To właśnie pod jego kierownictwem szpital przeszedł znaczącą reorganizację, zyskując miano jednej z najlepszych placówek medycznych w całym Królestwie Polskim. Powstały nowe oddziały – chirurgiczny, ginekologiczno-położniczy oraz zakaźny, a dobudowany pawilon dla osób starszych pokazał, że dla doktora opieka nad drugim człowiekiem nie kończyła się na sali operacyjnej.
Jednak dr Troczewski był kimś więcej niż lekarzem. Był społecznikiem z prawdziwego zdarzenia. Z jego inicjatywy wybudowano Dom Dochodowy Straży Ogniowej przy ul. Teatralnej, a miasto zyskało pierwszą szkołę średnią – Szkołę Realną Polskiej Macierzy Szkolnej, którego kontynuacją jest dzisiejsze Liceum Ogólnokształcące im. J. H. Dąbrowskiego, zaś w pierwotnym budynku tej szkoły mieści się Zespół Szkół Zawodowych nr 2 im. dr. Antoniego Troczewskiego.
Zaangażowany w życie kulturalne i społeczno-polityczne, wierny idei narodowej, zakładał i przewodniczył wielu organizacjom, m.in. Towarzystwu Dobroczynności, Towarzystwu Muzyczno-Dramatycznemu, Polskiej Macierzy Szkolnej, Towarzystwu Krajoznawczemu czy Spółdzielni „Kutnowianka”. Był również jednym z założycieli Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” i inicjatorem powstania „Tygodnika Kutnowskiego”, którego przez lata był redaktorem i wydawcą.
W grudniu 1919 roku Rada Miejska uhonorowała go tytułem honorowego obywatela Kutna. Dr Troczewski zmarł 22 września 1928 roku, ale jego dziedzictwo pozostaje żywe.
Co roku Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Kutnowskiej organizuje uroczystości upamiętniające tę wyjątkową postać. To wyraz wdzięczności, ale i przypomnienie, że historia miasta to przede wszystkim historia ludzi – takich jak dr Troczewski, którego życie – mimo upływu lat – wciąż inspiruje.
